This Education in Motion resource is also available as a printable PDF.
Spiertonus is één van de aandachtspunten bij indicatiestelling en selectie van rolstoelen en/of zitoplossingen. Een verstoorde spiertonus kan het functioneren beperken en de interactie met de rolstoel beïnvloeden
“Spiertonus is een minimale spierspanning die continu aanwezig is - zelfs in rusttoestand. Deze spiertonus neemt toe bij passief rekken.” - Dictionary of Sports and Exercise Science (2008)
Spiertonus is belangrijk voor het handhaven van balans en lichaamshouding. De tonus in de skeletspieren is van invloed op de beweeglijkheid en stand van gewrichten en op het functioneren van het bewegingsapparaat. De spiertonus stelt ons in staat om met minimale inspanning lange tijd een bepaalde houding aan te houden. Gelijktijdig aanspannen van tegengestelde spieren (cocontractie) zorgt voor de stabiliteit van een gewricht.
Verminderde spiertonus of hypotonie kan aangeboren zijn (zogenaamde slappe baby’s). Maar is ook vaak een gevolg van een niet-aangeboren cerebrale parese of bijvoorbeeld schade aan het ruggenmerg. In dat geval ontvangen de been- en rompspieren onder het niveau van de dwarslaesie geen (of onvoldoende) motorische signalen. Daardoor is iemand ‘slap’ en niet in staat om rechtop te zitten in een functionele houding. Mensen met een verstoorde tonusregulatie zijn gebaat bij een zitsysteem dat een hoge mate van ondersteuning biedt.
Verhoogde spiertonus leidt tot ‘vastzittende’ spieren en gewrichten. De spieren zijn stijf en bewegen gaat moeizaam. Hypertonie (of hypertoniciteit) treedt op bij overprikkeling van de spieren. Verhoogde spierspanning kan optreden wanneer de hersenen of het ruggenmerg zijn beschadigd. Er zijn twee vormen: spastische en rigide hypertonie. Bij spasticiteit is het toenemen van de spierspanning afhankelijk van de snelheid en grootte van een beweging. Het voelt als een elastiek die meer weerstand geeft naarmate meer kracht op een gewricht wordt uitgeoefend. Ook dit komt vaak voor bij cerebrale parese. Rigiditeit is een vorm van spierstijfheid die niet afhankelijk is van de richting of snelheid van een beweging. Ledematen blijven in de positie waarin ze gezet worden en bewegen is moeilijk. Dit komt vaak voor bij de ziekte van Parkinson, een beroerte of andere typen hersenbeschadiging.
Clinical Support Information Citations
"a state of tension that is maintained continuously - minimally - even when relaxed - and which increases in resistance to passive stretch." - Dictionary of Sports and Exercise Science (2008)
"een minimale spierspanning die continu aanwezig is - zelfs in rusttoestand – en die toeneemt bij passief rekken." - Dictionary of Sports and Exercise Science (2008)
DISCLAIMER: UITSLUITEND VOOR GEBRUIK DOOR PROFESSIONALS. DEZE WEBSITE BIEDT GEEN MEDISCH ADVIES. Sunrise Medical ('Sunrise') verstrekt geen klinisch advies of diensten. Deze website – met inbegrip van, maar niet beperkt tot de tekst, afbeeldingen, illustraties, beschrijvingen en alle bijbehorende documenten waarnaar verwezen wordt (verder ‘Website’ genoemd) – is uitsluitend bedoeld als algemene informatiebron voor professionals die in staat zijn de informatie te vertalen naar klinische en technische toepassingen en optimale zit- en mobiliteitsoplossingen voor individuele patiënten. De informatie op deze website kan een professioneel medisch advies, diagnose of behandeling niet vervangen en mag ook niet als zodanig beschouwd worden. Baseer medisch advies of behandelingen nooit (alleen) op gegevens van deze website. Die zijn altijd ondergeschikt aan informatie afkomstig van een professionele (medische) opleiding of training. Het blijft de verantwoordelijkheid van (klinische) professionals om aangeboden informatie (van welke bron dan ook) te beoordelen, toetsen en vergelijken met onafhankelijke bronnen. Gebruik van (de informatie op) deze website is uitsluitend op eigen risico.
Hoe gebruiken we jouw persoonlijke gegevens wanneer je je aanmeldt op onze e-mails Je stemt ermee in dat Sunrise Medical jouw persoonlijke gegevens verwerkt en gebruikt om jou digitale nieuwsbrieven te sturen. We doen dit door je gegevens te gebruiken om een profiel over jou te maken. Dit omvat je naam, e-mailadres en alle informatie die je ons hebt verstrekt tijdens het gebruik van onze website (zoals de pagina's die je bezoekt, producten waar je om hebt gevraagd en de services die je gebruikt). We houden je profiel veilig en delen het nooit met derden. We zullen om de twee jaar contact met je opnemen om ervoor te zorgen dat je nog tevreden bent met het ontvangen van onze digitale nieuwsbrieven.
Hoe je jouw toestemming intrekt Je kan je op elk moment afmelden voor onze digitale nieuwsbrieven door op de tekstlink met uitschrijven te klikken of door een e-mail te zenden naar data.enquiries@sunrisemedical.eu. Raadpleeg ons privacybeleid voor meer informatie over de manier waarop we jouw persoonlijke gegevens verwerken.
Dit maakt het mogelijk om de website aan te passen en te personaliseren aan bepaalde vooraf vastgestelde kenmerken zoals de taal, gebruikte webbrowser of de regio van waaruit deze geopend wordt.
Deze cookies maken het mogelijk om informatie te verzamelen gericht op de statistische analyse van hoe bezoekers onze website gebruiken. Hierdoor krijgen we inzicht in de voorkeuren van gebruikers en kunnen we het aanbod van diensten verbeteren en de impact van advertenties beperken. Bijvoorbeeld door de zoektermen te analyseren, door te kijken naar het geografische gebied waar de meeste gebruikers vandaan komen of door de vertoning van herhaalde advertenties op onze website te beperken.
Advertentiecookies verzamelen informatie om te zorgen dat advertenties op andere websites op jouw interesses worden afgestemd. Ze helpen ons ook om de effectiviteit van onze advertenties te meten en zorgen ervoor dat je de inhoud van onze website op social media kunt delen.
Sunrise Medical vraagt je om de cookies te accepteren om de inhoud van deze website te personaliseren en het verkeer te analyseren. We gebruiken ook social media en advertentiecookies van derden om je social media-functionaliteiten en gepersonaliseerde advertenties op andere websites aan te bieden. Accepteert je deze cookies en de verwerking van persoonlijke gegevens die hierbij nodig zijn?