Switch-It CTRL+5 spraakbediening: zitfuncties bedienen via een simpele spraakopdracht

Innovatieve bedieningsopties spelen een steeds grotere rol binnen de wereld van elektrische rolstoelen. De spraakbedieningsfunctie van de Switch-It CTRL+5 biedt cliënten een nieuwe, handsfree manier om hun zithouding aan te passen en elektrische zitfuncties te bedienen. Deze technologie vergroot de zelfstandigheid en biedt waardevolle mogelijkheden voor cliënten met beperkte arm- of handfunctie. In dit artikel lees je voor wie spraakbediening geschikt is en welke voordelen het in de praktijk oplevert.

Spraakbediening: voordelen en toepassingen

De spraakbedieningsfunctie van de Switch-It CTRL+5 switchbox biedt een handsfree en intuïtieve manier om zithoudingen aan te passen, zonder van modus te wisselen of hulp van anderen nodig te hebben. Met spraakbediening krijgt de cliënt directe controle over de elektrische zitfuncties, wat vooral waardevol is voor mensen die voordeel hebben bij:

• Houdingsveranderingen voor drukverlichting of pijnbestrijding
• Positionering om houdingsafwijkingen of verstoringen te voorkomen
• Functionele zithoogteverstelling voor deelname aan dagelijkse activiteiten, transfers in en uit de rolstoel en om makkelijker op ooghoogte te communiceren en samen te rijden

Deze technologie vergroot de zelfstandigheid bij het beheren van zitbehoeften, zonder afhankelijk te zijn van hulp of moduswisselingen. Spraakbediening kan een snelle en directe manier zijn om zitfuncties te bedienen én om bijvoorbeeld de telefoon op te nemen of verlichting aan en uit te zetten.

Klinische indicaties

Spraakbediening kan geschikt zijn voor cliënten met:

• Beperkte fijne motoriek
• Spierzwakte in vingers of duimen
• Vermoeidheid
• Tremoren
• Verlamming van de bovenste extremiteiten
• Verminderde mogelijkheid om handmatige drukknoppen en tuimelschakelaars op de joystick consistent te bedienen
• Moeite met visuele lokalisatie van drukknoppen en tuimelschakelaars
• Onvermogen om drukknoppen en tuimelschakelaars te bereiken bij gekantelde of achteroverleunende positie
• Functionele veranderingen gedurende de dag die fijne motoriek en coördinatie beïnvloeden
• Trage of inconsistente reactietijd bij het activeren van zitfuncties
• Een persoonlijke voorkeur voor spraakbediening

Diagnostische doelgroepen

Spraakbediening kan uitkomst bieden voor onder andere:

• Mensen met tetraplegie of beperkte beweging in de bovenste extremiteiten, die moeite hebben met drukknoppen en tuimelschakelaars en vermoeid raken van het gebruik van hoofdbediening voor frequente houdingsveranderingen.
• Mensen met multiple sclerose (MS) die door vermoeidheid of verminderde spieruithouding, moeite hebben met consistente activering van drukknoppen en tuimelschakelaars.
• Mensen met spierdystrofie (MD) of spinale musculaire atrofie (SMA) die progressieve spierzwakte ervaren, wat reikwijdte en fijne motoriek beperkt en het activeren van schakelaars bemoeilijkt. Naarmate de spierfunctie afneemt, moeten zij hun zithouding vaker aanpassen om balans te houden.
• Mensen met quadriplegische cerebrale parese, die verminderde coördinatie en inconsistente vrijwillige beweging hebben, waardoor toegang tot drukknoppen en tuimelschakelaars lastig is.
• Mensen na een beroerte met hemiplegie en eenzijdige zwakte, die moeite hebben met het bedienen van een joystick of kleine knoppen. Perceptuele en sensorische beperkingen kunnen het lastig maken om de juiste drukknoppen en tuimelschakelaars nauwkeurig te bedienen.
• Mensen met ALS, die progressieve spierzwakte ervaren en uiteindelijk de functie van de bovenste extremiteiten verliezen. Hierdoor kunnen ze geen joystick of knoppen meer gebruiken. Spraakbediening is mogelijk met communicatiehulpmiddelen (AAC-apparaten) bij spraakbeperkingen, voor zachte sprekers kan een dasspeldmicrofoon worden toegevoegd.
• Mensen met bilaterale amputaties van de bovenste extremiteiten, die geen gebruik kunnen maken van een joystick, drukknoppen en tuimelschakelaars. In combinatie met hoofdbediening kan spraakbediening dan de snelste en meest nauwkeurige methode zijn.

Toepassing en voordelen

Iedereen die beperkingen ondervindt bij het bedienen van drukknoppen of tuimelschakelaars door beperkte kracht, bewegingsbereik, motorische controle, cognitieve vaardigheden of uithoudingsvermogen, kan profiteren van directe toegang tot zitfuncties via spraakcommando’s.

Spraakbediening maakt snelle aanpassingen mogelijk voor optimale positionering tegen de zwaartekracht, met minder pijn en inspanning. Dit vermindert het aantal handelingen dat nodig is om zitfuncties te activeren, wat leidt tot meer efficiëntie en energiebesparing.

Dankzij de geprogrammeerde geheugenfuncties kunnen gebruikers van het SEDEO PRO ADVANCED-zitsysteem (beschikbaar op de QUICKIE Q700 M, QUICKIE Q700 F, QUICKIE Q700-UP M en QUICKIE Q700-UP F) via de CTRL+5 spraakbediening hun favoriete zitposities met één spraakopdracht oproepen. Posities zoals drukverlichting of transfer naar bed worden volledig handsfree geactiveerd, zodat aanpassingen snel, eenvoudig en consistent verlopen zonder dat extra handelingen nodig zijn.

Vanaf oktober 2025 is spraakbediening een standaardfunctie op alle CTRL+5 switchboxen. De spraakbedieningsfunctie van de CTRL+5 maakt deel uit van een bredere ontwikkeling richting meer intuïtieve en toegankelijke bedieningsoplossingen binnen onze elektrische rolstoelen. Wil je meer weten over de mogelijkheden van spraakbediening of andere innovatieve bedieningsopties zoals Vigo hoofdbediening? Lees dan ook onze andere blogartikelen over het adviseren van een betrouwbare draadloze hoofdbediening voor een elektrische rolstoel en wat zijn geheugenposities en waarom zou je hiervoor kiezen.

Voor specifieke vragen of advies over toepassing bij jouw cliënten, kun je contact opnemen met je vaste contactpersoon.